#ป่าคือชีวิต ตอน ชีวิต วัว ควาย ในทุ่งลาเวนเดอร์

#ป่าคือชีวิต

ตอน ชีวิต วัว ควาย ในทุ่งลาเวนเดอร์

“ตัวที่เจ็บเราก็ต้องนำกลับมารักษา ส่วนพวกที่แข็งแรงเข้าไปในป่าโน่น ไปหาอาหาร ชมนก ชมวิว บางทีก็ไปจีบควายฝูงอื่นบ้าง  บางทีชีวิตแบบนี้ก็น่าอิจฉานะ (เสียงหัวเราะ)วัว ควายที่นี่มีความสุขที่สุดแล้ว” นี่คือคำกล่าวของ พฤ โอ่โดเชา ขณะที่ทำแผลให้กับวัวของเขาที่ขาหักจากกการตกหลุม จึงนำมาสู่การตั้งชื่อเรื่อง ชีวิต วัว ควาย ในทุงลาเวนเดอร์

     

   จากตอนที่แล้ว Supermaket กลางผืนป่า (https://pokwaproduction.blogspot.com/2019/07/1-supermarket.html?spref=fb&fbclid=IwAR3K-G246ouh4m3Ci47MsBZ95_ajrAuFdp7yutWTs0xBP-j5m7TggTlrLqY)เราได้นำเสนอมุมของการดำรงชีวิตของชาวบ้านป่าคาในแล้ว สำหรับตอนนี้ จะขอนำเสนออีกมุมหนึ่ง ที่นอกจากคนแล้ว ป่ายังคงเกื้อลกูลกับสัตว์เลี้ยงของที่นี่ด้วย เราเริ่มออกเดินทางผ่านตัวหนังสือและภาพเหล่านี้กันเลยครับ

      มอ มอ เสียงดังก้อง เรียกวัว และควาย หลังจากออกเดินเข้าป่าสักพักในพื้นที่ที่ชาวบ้านเรียกว่า ที่หากิน(ชาวบ้านจะแบ่งพื้นที่อยู่อาศัย พื้นที่ทำกิน พื้นที่หากิน ซึ่งก็คือผืนป่าธรรมชาติหรือป่าจิตวิญญาณ)  เสียงยังคงเงียบ กระทั่งเดินไปถึงกระท่อมหลังหนึ่ง ซึ่งเป็นกระท่อมที่สร้างไว้เพื่อมาเลี้ยงวัว เราวัวฝูงแรกเป็นของป่า ทันใดนั้น วัวเหล่านั้นต่างเดินเข้ามาหาเจ้าของราวกับว่า มันรู้ว่าการเข้าป่าครั้งนี้มันต้องมีอะไรพิเศษ แหละไม่ผิดหวัง “เกลือ”ถูกป้อนส่ปากด้วยความกระหาย ตัวอื่นจึงเดินเข้ามา และเกลือบางส่วนถูกผสมกับน้ำให้กับวัวได้กิน 

    พอกินเสร็จวัวก็เดินเข้าป่า และพวกเราทั้งสี่ก็เดินทางต่อ กฏของการเข้าป่าหลายคนคือ จะต้องหาวัว และควาย ของเพื่อนร่วมทางให้เจอ ถ้าวันนี้ไม่เจอ พรุ่งนี้ต้องมาใหม่ ดังนั้นการเดินป่าวันนี้จะต้องลึกและไกลมากๆ เราเดินทางต่อ ไปเจอวัวฝูงที่สอง และฝูงที่ 3 เป็นควาย การให้อาหารควายที่นี่เป็นภาพที่หาดูยากมาก ป้าคนหนึ่งไต่ขึ้นบนเถาวัลย์ เป็นภาพที่หาดูยากมาก และเราก็ได้เห็นดังภาพที่ปรากฏ จากนั้นเราเดินทางต่อไปจนถึงสันเขา ใกล้กับแม่น้ำออบขาน พื้นที่ที่เคยถูกสัมปทานจากนายทุนก่อนจะกลับมาฟื้นฟูด้วยระบบจารีตของปากเกอะญอ จนเราพบวัวและควายของทั้งสามคน ขาดเพียง ควายของพี่พฤ ที่อยู่ไกลเหลือเกิน เราเดินทางออกมาตั้งแต่ 12.00 ตอนนี้ 17.00 ในป่าเริ่มมีฝนปรอยๆ ใกล้ค่ำ จึงตัดสินใจเดินทางกลับ และระหว่างทางผมเราได้พูดคุยกัน

   โพควา: ทำไมคนที่นี่ถึงเลี้ยงวัว ควาย ปล่อยไว้ในป่าแบบนี้

 พฤ: พี่พฤหัวเราะ และตอบว่า เราเลี้ยงแบบนี้ให้มันได้มีอิสรภาพ ให้มันได้ใช้ชีวิต มันมีความสุขเราก็มีความสุขนะ และการเลี้ยงควายและการเข้าป่าแบบนี้ มันก็เหมือนเราได้มาดูแลป่าด้วย วัวควายกินหญ้า มันขี้ก็เกิดปุ๋ย มันเกื้อกูลกันและกัน

  โพควา: แล้วต้องเข้ามาดูแลวัว ควายแบบนี้บ่อยไหม 

พฤ: ผมน่ะ เดือนละ 2-4 ครั้ง แต่พี่คนนั้น อาทิตย์ละ 3-4 วัน วันไหน ควายหรือวัวเจ็บป่วยต้องมาดูแลทุกวัว เพราะเราต้อนกลับไปไม่ไหว แค่เราเดินมาก็ไกลมากแล้ว เรามาดูแลในป่าง่ายกว่า 

โพควา: เลี้ยงไว้ขายหรือเลี้ยงไว้ทำไม

พฤ: วัวของป้าเมื่อกี้เลี้ยงมา 7 เดือน พึ่งคลอดลูก ถ้าขายก็ได้ 7,000-10,000 กว่าบาท ถ้าถามว่ามันคุ้มไหม มันไม่คุ้มหรอก แต่เราเลี้ยงวัวเลี้ยงควาย เราได้มากกว่านั้น เราได้ป่าที่สมบูรณ์ เราได้ออกซิเจน เราได้ช่วยดูแลธรรมชาติ และฑรรมชาติไม่ได้ให้แค่เรานะ คนเมืองก็ได้รับ อากาศบริสุทธิ์ แต่เวลามีไฟป่าหมอกควัน เราก็กลายเป็นจำเลยตลอด ผมอยากให้เขามาดูแบบนี้แบบที่คุณมาแบบนี้ ยังไม่เคยมีสื่อที่เข้ามาแบบนี้เลยนะ คุณเป็นคนแรก(เสียงหัวเราะ)

    เราหยุดพูดคุยกันต่อสักพักบนสันเขา และอีกหลายเรื่องทั้งเรื่อง ความเชื่อและจักรวาล ในวิถีปกาเกอะญอ ไว้มาเขียนโอกาสถัดไป(ถ้ามีคนสนใจนะ)

    เรากลับมาถึงกระท่อมเล็กๆ ที่จอดรถมอเตอร์ไซน์คันเก่า ประมาณ 19.30 และเราก็เดินทางกลับมาถึงบ้านประมาณ 20.00 ก่อนนอนเราก็คุยกันเรื่อง การจัรวรรดิในชาติพันธุ์ เรากินข้าวแล้วคุยกันจนกระทั่ง 23.00 และเราก็ลากันด้วยความเพลีย

    

บทวิเคราะห์

ในมุมหนึ่งวิถีชีวิตที่พึ่งพิงธรรมชาติ เมื่อธรรมชาติถูกใช้อย่างเหมาะสม ป่าก็จะซ่อมแซมตัวเอง เหมือนกันมนุษย์ การใช้ประโยชน์เพื่อดำรงชีพ ไม่ใช่เชิงธุรกิจหรืออุตสาหกรรม ป่ายังคงเป็นป่า ดังคำปล่าวของปราชปกาเกอะญอที่สอนลูกหลานในการดำรงชีพว่า 

- ถ้าอยากกินข้าว ต้องรักษาดิน เพราะเป็นแหล่งกำเนิดเมล็ดพันธุ์ข้าว

- ถ้าอยากกินปลา ต้องรักษาลำห้วย เพราะเป็นที่อยู่ของปลา

- ถ้าอยากกินน้ำ ต้องรักษาป่า เพราะเป็นแหล่งกำเนิดขุนห้วย

และไม่เคยสอนว่าต้องเป็นเจ้าของที่ดิน เจ้าของป่า อื่นๆ และผูกขาดอำนาจ
บรรพบุรุษสอนให้เราทำเท่าที่พอกิน

และชุมชนที่นี่ได้พิสูจน์ตัวเองแล้ว เหลือเพียงผู้มีอำนาจเปิดใจรับฟังความจริง ว่า คนอยู่กับป่าได้ ดังนั้นการเตรียมประกาศเป็นพื้นที่อุทยานแห่งชาติออบขาน ตามนโยบายทวงคืนผืนป่า ที่ชาวบ้านพยายามสะท้อนความจริงเชิงพื้นที่ตั้งแต่ปี 2561 จนถึงตอนนี้ ยังคงรอให้เกิดการพิสูจน์ข้อมูลเชิงพื้นที่อย่างแท้จริง...